W sierpniu 2018 roku odwiedziliśmy Litwę i podczas tej wizyty natrafialiśmy na mnóstwo polskich śladów. Wilno wydaje się niekiedy bardziej polskie niż litewskie.

Pewnego razu podeszliśmy do stoiska z pamiątkami, które sprzedawała starsza pani. Rozmawiając z Kariną szeptałem jej, że może zapytałbym o cenę jakiegoś bibelotu, ale przecież nie umiem po litewsku. Usłyszała to sprzedająca, która powiedziała, że możemy przecież rozmawiać po polsku…


Sierpień 2024 r., fot. Paweł Dudek


Sierpień 2024 r., fot. Paweł Dudek

Spacerując po Wilnie natknąłem się na zaniedbany budynek, na którym znajdowała się tabliczka mówiąca, że niegdyś mieściła się tam Rozgłośnia Wileńska Polskiego Radia. Żałuję, że zrobiłem temu budynkowi tylko dwa zdjęcia, chociaż z litewskich wakacji przywieźliśmy tych zdjęć ponad 1200. W każdym razie jakiś czas po powrocie natrafiłem na konkurs Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika”. Należało przesłać zdjęcie obiektu związanego z Polską za granicą oraz dołączyć opis. Taka praca miała zasilić internetową bazę poloników. Postanowiłem wysłać zdjęcie budynku, w którym mieściła się rozgłośnia radia, bo wydawało mi się to rzeczywiście ciekawostką, o której mało kto słyszał. Muzeum Adama Mickiewicza, które oczywiście też odwiedziliśmy wydawało się zbyt trywialne.

Okazało się, że Instytut docenił moje starania i przesłał mi nawet zestaw gadżetów widoczny poniżej.


Listopad 2023 r., fot. Paweł Dudek

Raz na jakiś czas przeglądałem zasoby internetowe bazy poloników, ale dopiero pod koniec 2024 roku odnalazłem przesłany przeze mnie obiekt. Tak prezentuje się opis:

W latach 1927-1935 w tym budynku na wileńskim Zwierzyńcu w willi przy ul. Witoldowej 21 (obecnie ul. Liubarto 2) znajdowała się Rozgłośnia Wileńska Polskiego Radia. Rozgłośnia w Wilnie powstała jako piąta w Polsce jej uroczyste otwarcie miało miejsce 8 grudnia 1927 roku. Sygnałem rozgłośni został głos kukułki, nadawano informacje codzienne, komunikaty rolnicze, porady pedagogiczne, audycje dla rzemieślników i hobbystów, a także reportaże i programy satyryczne. Transmitowano z niej na całą Polskę pierwsze duże, historyczne słuchowisko radiowe Hulewicza „Pogrzeb Kiejstuta”. Przez pewien czas w tej rozgłośni pracował Czesław Miłosz. Radio nadawało na częstotliwości 536 kHz (w Wilnie). Dziś budynek pozostaje niezagospodarowany i niszczeje.


Screen z serwisu, grudzień 2024 r.